Αρωματοποιός. Τέχνη η επάγγελμα; ; Ένας μοναδικός κόσμος που ακροβατεί ανάμεσα στην επιστήμη και την τέχνη. Τη φύση και την επανάσταση της χημείας!
Αρωματοποιός και δημιουργός της Ελληνικής αρωματοποιίας JOUR NAPER, o Γιώργος Παπαχατζής σηκώνει το πέπλο μυστηρίου, σας ξεναγεί στο ευώδες σύμπαν των διάσημων αρωματοποιών και σας αποκαλύπτει μέσα από αυτό το άρθρο τα πιο βαθιά, ανομολόγητα μυστήρια του επαγγέλματος!
Τέχνη ή επιστήμη;
Δε σας κρύβω ότι αυτό το ερώτημα με απασχολούσε για χρόνια, από τότε που σπούδαζα στο Παρίσι και τις Βερσαλλίες, όπου είχα την τιμή να συνεργαστώ με κορυφαίους αρωματοποιούς (Dior, Chanel, Molinard, Fragonard, Killian, Βyredo, Le Labo κ.α.) από τη σκηνή της διεθνούς αρωματοποιίας.
Ομολογουμένως, ακόμα και σήμερα δεν είναι εύκολο να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα. Για να σας βάλω όμως αμέσως στο νόημα, θα σας έλεγα ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση.
Πάνω απ’ όλα, αρωματοποιία είναι ένας συνδυασμός τέχνης και επιστήμης. Αλλά και πολλά περισσότερα. Ψυχολογία, φαντασία, γνώση, πολύχρονη εμπειρία, ταλέντο, επιχειρηματικό πνεύμα. Και όπως συμβαίνει στη δική μου περίπτωση; Ένα αθεράπευτο πάθος. Μια στάση ζωής, μια απασχόληση 24 ώρες το 24ωρο. Όσοι από εσάς έχετε βρεθεί στα σεμινάρια αρωματοποιίας της Αρωματοποιίας Jour Naper ή έχετε διαβάσει τις συνεντεύξεις μου, θα θυμάστε χαρακτηριστικά το μότο μου: «Αρωματοποιός γεννιέσαι, δεν γίνεσαι!»
ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΟΣ «ΤΕΧΝΗ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ»;
Ο αρωματοποιός ή αλλιώς «Μύτη» ονομάζεται ο άνθρωπος που εξειδικεύεται στη δημιουργία των αρωμάτων που προορίζονται για την αρωματοποιία αλλά και για αρώματα που θα εμπλουτίσουν καλλυντικά, αφρόλουτρα, σαπούνια, απορρυπαντικά, ακόμα και τρόφιμα και ποτά. Ο αρωματοποιός εκτός από τις σπουδές για τις οποίες θα σας μιλήσω παρακάτω, οφείλει πρωτίστως να έχει τη εκ γενετής λεπτή αίσθηση της όσφρησης ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζει με κλειστά τα μάτια, δεκάδες, εκατοντάδες ή και 3.000 μυρωδιές! Οι αρωματοποιοί οφείλουν όχι απλά να αναγνωρίζουν απειράριθμες διαφορετικές μυρωδιές αλλά και συνδυασμούς αυτών. Όπως έλεγε ο κορυφαίος αρωματοποιός του 20ου αιώνα, Edmond Roudnitska, o αρωματοποιός θα πρέπει να φτάσει στο σημείο όχι απλά να «ακονίζει» τη μνήμη μιας οσμής, αλλά τη μνήμη οσμών σε συνδυασμούς, διαφορετικά απλώς το μόνο που κάνει είναι να ανακατεύει στην τύχη. Γιατί «η δημιουργία ενός αρώματος είναι μια εγκεφαλική λειτουργία και όχι μια λειτουργία της μύτης». Αυτό ακριβώς είναι που πιστεύω κι εγώ ως αρωματοποιός. Το να αναγνωρίσεις είναι εύκολο, το να πετύχεις όμως την αρωματική δημιουργία που οραματίζεσαι, είναι το δύσκολο. Μην ξεχνάτε ότι ένας αρωματοποιός πρέπει να εμπνέεται αρωματικές δημιουργίες οι οποίες θα μπορέσουν να προκαλέσουν ένα μοναδικό συναίσθημα, που θα προκαλέσει αίσθηση στο κοινό, που θα ταυτιστεί με την προσωπικότητα μας, που θα αναδείξει τον ερωτισμό και την αύρα μας, όπως συμβαίνει με τα αρώματα Jour Naper.
ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΟΙ
Οι περισσότεροι αρωματοποιοί του παρελθόντος, ανάμεσα τους και οι 2 κορυφαίοι αρωματοποιοί του 20ου αιώνα, ο Roudnitska και ο Jean Carles (ιδρυτής της σχολής αρωματοποιίας Roure, μέλος της σημερινής Givaudan και αρωματοποιός του θρυλικού Miss Dior) ήταν αυτοδίδακτοι, δεν διέθεταν κάν τις θεμελιώδεις γνώσεις χημείας ή φαρμακυτικής, ενώ στο πλευρό τους εκπαιδεύτηκαν και «μύτες» ή χημικοί που σήμερα βρίσκονται πίσω από το τιμόνι των διασημότερων αρωμάτων.
ΣΠΟΥΔΕΣ ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΙΑΣ
Όσο για το πού μπορεί να σπουδάσει κανείς την αρωματοποιία; Φυσικά στη γενέτειρά της, την παγκόσμια πρωτεύουσα της αρωματοποιίας, τη Γαλλία και πιο συγκεκριμένα στις διάσημες σχολές αρωματοποιίας, στην Givaudan Roure (www.givaudan.com) στη Γκρας της Προβηγκίας, όπου η φοίτηση διαρκεί για έξι χρόνια, και στην ISIPCA (Institut superieur International du Parfum Cosmetique et de la Aromatique Alimentaire, www.isipca-school.com) στις Βερσαλλίες, όπου οι σπουδές διαρκούν δυο χρόνια (με προυπόθεση οι ενδιαφερόμενοι να διαθέτουν πτυχίο Φαρμακευτικής ή Χημείας. Και στις δυο σχολές αρωματοποιίας, οι φιλόδοξοι αρωματοποιοί ακολουθούν μια πολύ υψηλού επιπέδου κατάρτιση με μαθήματα ανώτερης χημείας, νομικής, ψυχολογίας και φυσικά αναγνώρισης μυρωδιών και τη δημιουργία αρωμάτων.
Να σας πω ένα μυστικό; Ναι… το επάγγελμα μας, πέρα από τις καλλιτεχνικές, ρομαντικές προσεγγίσεις, είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικό, θα έλεγα αμείλικτο. Μην ξεχνάτε ότι και η αρωματοποιία υπόκειται στους κανόνες του μάρκετινγκ. Από τον Pierre-François Pascal Guerlain, τον γιατρό και χημικό πίσω από τον εμβληματικό οίκο Guerlain, μέχρι τον Jean Claude Helena, τον αρωματοποιό του οίκου Ηermes, τα μυστικά της τέχνης και το αστείρευτο ταλέντο τους είναι πολλαπλάσια των αρωματικών υλών που απλώνονται στη φαρέτρα τους.
Η δουλειά μας μου θυμίζει αυτή του δρομέα μεγάλων αποστάσεων. Απαιτεί να δουλεύουμε απομονωμένοι στο εργαστήριό μας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, να ακροβατούμε ανάμεσα στην τέχνη και την επιστήμη, να ακονίζουμε όσφρηση, μνήμη και φαντασία, να πειραματιζόμαστε με εκατοντάδες αιθέρια έλαια και αρωματικές ουσίες για να καταλήξουμε στο ΕΝΑ και μοναδικό! Το άρωμα που σαν ένας μαγικός ανεμοστρόβιλος θα ταράξει τις αισθήσεις και θα ξυπνήσει μέσα σας τον ερωτισμό, τη χαμένη αυτοπεποίθηση και τις πιο όμορφες αναμνήσεις!
